Anonim Şirketin Pay Defteri Kayıtları : Kayıt Kuralları, Devir Kayıtları ve Kayıtların Silinmesi
Anonim şirketin pay defteri kayıtları; paylar, pay senetleri ve pay sahiplerinin takibi açısından son derece önemlidir. Bu deftere hangi bilgilerin kaydedileceğini, anonim ortaklıklarda kaydedilmesi gereken asgari içerikleri ve yasal yükümlülükleri detaylıca öğrenin.
✅ PD Nedir?
PD; sermayesi paylara bölünmüş komandit, limited şirketler ile kooperatiflerde şirket ortaklarının, anonim ortaklıklarda pay sahiplerinin kaydedildiği ciltli ve sayfaları müteselsil sıra numaralı defterdir.
Anonim ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde bu deftere, senede bağlanmamış pay ve nama yazılı pay senedi sahipleriyle, intifa hakkı sahipleri kaydedilir.
🏢 Hangi Şirketler PD Tutmak Zorundadır?
Türk Ticaret Kanunu’na göre aşağıdaki ticaret şirketlerinin PD tutmaları zorunludur:
- Anonim ortaklıklar
- Limited ortaklıklar
- Sermayesi paylara bölünmüş komandit ortaklıklar
- Kooperatifler
PD Kayıtlarının İçermesi Gereken Asgari Bilgiler
PD’ye, senede bağlanmamış pay ve nama yazılı pay senedi sahipleri ile intifa hakkı sahipleri kaydedilir. Anonim ortaklıklarda, PD kayıtlarının en az aşağıdaki bilgileri içermesi zorunludur:
a) Pay sahibinin adı soyadı veya unvanı,
b) Pay sahibinin iletişim bilgileri,
c) Varsa pay üzerindeki intifa hakkı sahiplerinin adı soyadı veya unvanı ve intifa hakkı sahibi oldukları paylar,
ç) Varsa intifa hakkı sahiplerinin iletişim bilgileri,
d) Payın nominal değeri,
e) Sahip olunan pay sayısı ve toplam tutar,
f) Payın tertibi,
g) Payın edinme tarihi,
ğ) Deftere kayıt tarihi,
h) Payın senede bağlanıp bağlanmadığı ve türü,
ı) Payın edinimi ve devrine ilişkin gerekli açıklamalar.
Pay Devirlerinin Kaydedilmesi
Payın usulüne uygun olarak devredildiği veya üzerinde intifa hakkı kurulduğu ispat edilmediği sürece, devralan ve intifa hakkı sahibi PD’ye yazılamaz.
Anonim ortaklıklarda, hamiline yazılı pay senedinin zilyedi bulunduğunu ispat eden ve Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirilenler ile sadece PD’de kayıtlı bulunan kimseler pay sahibi ve intifa hakkı sahibi olarak kabul edilir.
Kayıtların Silinmesi
Anonim ortaklıklarda senede bağlanmamış hamiline yazılı paylar senede bağlanıp, senetlerin pay sahiplerine teslim edildikleri tarihten itibaren 10 gün içerisinde defterde açıklanmak suretiyle PD’den silinir.
PD Kayıtlarının Hukuki Niteliği
PD kayıtları, kurucu değil, bildirici niteliktedir. Yargıtay 11. HD’nin 8/10/1993 tarihli, E.1992/6626, K.1993/6317 sayılı kararında “PD’ye kayıt oy hakkına sahiplik açısından ancak bir karine oluşturur. Pay sahipliği sıfatının ortaklıkça kabulü ve ispatı açısından sadece PD’ye dayanılırsa, defterin bulunmaması, düzenli kayıt yapılmaması, yazının gerçek dışı ve hatalı olması halinde ona mutlak bir anlam tanınmış olur ve bu şekildeki benimseme gerçek ortakların haklarının zayi olmasına neden olabilir. Oysa PD’deki kaydın aksi ispat edilene kadar bir karine oluşturacağının kabulü ve bu defterdeki kaydın kurucu değil bildirici ve açıklayıcı nitelikte olduğu mahkeme içtihatlarında ve Doktrinde benimsenmiş bulunmaktadır.” denilmiştir. Bu karar ile PD kayıtlarının kurucu değil bildirici nitelik taşıdığı vurgulanmıştır.
Anonim şirketin pay defteri kayıtları hakkında daha detaylı bilgi almak ve hizmetlerimizden yararlanmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. 25 yılı aşan uzmanlık, bilgi birikimi ve tecrübemiz ile yanınızdayız. Ayrıca, dilerseniz Kurucumuz Dr. Soner Altaş‘ın Ticaret Hukuku alanındaki eserlerine göz atabilir veya Türkiye’nin ilk ve tek Şirketler Hukuku ile Organize Sanayi Bölgeleri Hukuku Bilgi Sistemi olan Tacirsoft Hukuk Bilgi Sistemi’ni yakından inceleyebilirsiniz.
