Anonim Şirket Paylarının Şirkete Karşı Bölünememesi
Anonim şirket paylarının bölünememesi, Türk Ticaret Kanunu’nun şirket paylarına ve bu paylardan doğan hakların kullanımına dair önemli düzenlemelerinden birisidir.
Türk Ticaret Kanunu Hükümleri
Konuya ilişkin 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri aşağıdaki gibidir:
- Pay şirkete karşı bölünemez. Bir payın birden fazla sahibi bulunduğu takdirde, bunlar şirkete karşı haklarını ancak ortak bir temsilci aracılığıyla kullanabilirler.
- Böyle bir temsilci atamadıkları takdirde, şirketçe söz konusu payın maliklerinden birine yapılacak tebligat tümü hakkında geçerli olur.
- Genel kurul, sermaye tutarı aynı kalmak şartıyla, esas sözleşmeyi değiştirmek suretiyle, payları, asgari itibarî değer hükmüne uyarak, itibarî değerleri daha küçük olan hisselere bölmek veya payları itibarî değerleri daha yüksek olan hisseler hâlinde birleştirmek yetkisini haizdir. Şu kadar ki, payların birleştirilebilmesi için her pay sahibinin bu işleme onay vermesi gerekir.
Pay Senedinin Bölünmezliği
Bir hisse senedi bölünmezse, şirketin sermayesi arttığında veya azaldığında hisse başına nominal değer değişmez. Bu durumda, şirketin hisse senetlerinin nominal değeri, öz sermayenin toplam hisse sayısına bölünmesiyle elde edilir ve bu değer tipik olarak çok düşük bir miktar olabilir.
Payların ve bunun neticesinde hisse senetlerinin bölünmezliği, genellikle yasal düzenlemeler veya şirketin tercihine bağlı olarak gerçekleşir. Bölünmeyen hisse senetleri, yatırımcılara şirketin sermaye yapısını koruyacağına ve hisse başına değerleri üzerinde önemli bir etki yapmayacağına dair bir güvence sağlayabilir.
Bununla birlikte, hisse senetlerinin bölünmezliği, yatırımcılar için likidite ve işlem kolaylığı açısından dezavantajlar da doğurabilir, çünkü hisse senetlerinin nominal değeri genellikle yüksek olabilir ve hisse senetlerinin birim fiyatı daha yüksek olabilir. Bu, küçük yatırımcıların hisse senetlerine erişimini kısıtlayabilir.
Anonim Ortaklıkta Pay Türleri
Anonim ortaklıklarda paylar; şirkete ortak olmayı ve ortaklık haklarına sahip olmayı sağlayan değerli kıymetlerdir. Bu paylar farklı özelliklere göre çeşitli türlere ayrılır.
1.Şekli Bakımından Paylar
- Nama Yazılı Paylar: Pay sahibinin adı senet üzerinde açıkça belirtilir. Devri ciro ve zilyetliğin devri ile olur. Şirket kayıtlarının güncellenmesi zorunludur.
- Hamiline Yazılı Paylar: Üzerinde bir isim bulunmaz. Zilyetliğin devri ile el değiştirir. Şirket kayıtlarına bildirim yapılmadan el değiştirebilir, ancak bildirim süreci son düzenlemelerle sıkı kurallara bağlanmıştır.
2.Haklar Bakımından Paylar
- Adi Paylar: Diğer bir ifadeyle imtiyazlı olmayan paylardır. Oy hakkı ve kâr payı gibi temel ortaklık haklarına sahiptirler.
- İmtiyazlı Paylar: Oy hakkı, kâr payı veya tasfiye payı gibi konularda diğer paylara göre üstün haklar sağlar. Bu imtiyazlar esas sözleşmede açıkça belirtilmelidir.
3.Devredilebilirlik Açısından Paylar
- Serbestçe Devredilebilen Paylar: Kanunen veya esas sözleşme ile herhangi bir sınırlamaya tabi olmayan paylardır.
- Devri Sınırlı Paylar: Özellikle nama yazılı paylarda esas sözleşme ile devri kısıtlayan hükümler konulabilir. TTK’nın ilgili hükümleri uyarınca bazı hallerde şirket, devre onay vermeme hakkına sahiptir.
4.Kayda Bağlılık Bakımından Pay Çeşitleri
- Senede Bağlanmış Paylar: Fiziki veya elektronik olarak çıkarılmış hisse senetleriyle temsil edilen paylardır.
- Çıplak Paylar: Henüz senede bağlanmamış ancak pay sahibi lehine tanınmış hakları içeren kaydi paylardır.
5.Sermayeye Katılma Şekline Göre Paylar
- Bedelli Paylar: Ortak tarafından belirli bir bedel ödenerek edinilen paylardır.
- Bedelsiz Paylar: Şirketin iç kaynaklardan yaptığı sermaye artırımı neticesinde mevcut pay sahiplerine tahsis edilen karşılıksız paylardır.
Anonim şirket paylarının bölünememesi hakkında daha detaylı bilgi almak ve hizmetlerimizden yararlanmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. 25 yılı aşan uzmanlık, bilgi birikimi ve tecrübemiz ile yanınızdayız. Ayrıca, dilerseniz Kurucumuz Dr. Soner Altaş‘ın Ticaret Hukuku alanındaki eserlerine göz atabilir veya Türkiye’nin ilk ve tek Şirketler Hukuku ile Organize Sanayi Bölgeleri Hukuku Bilgi Sistemi olan Tacirsoft Hukuk Bilgi Sistemi’ni yakından inceleyebilirsiniz.
