Anonim Şirket Ortağının Şahsi Borçları Nedeniyle İlmühaberlerin Haczi
İlmühaberlerin haczi mümkün müdür? Anonim şirket ortağının kişisel borçları nedeniyle pay senetleri, ilmühaberler ve çıplak paylar haczedilebilir mi? TTK ve İİK hükümleri ile Yargıtay kararları bu konuda nasıl bir çerçeve çizmektedir? Bu soruların cevaplarını yazımızda bulabilirsiniz.
Anonim şirket ortağının kişisel borçları nedeniyle pay senetleri, ilmühaberler ve çıplak paylar haczedilebilir. Türk Ticaret Kanunu ile İcra ve İflas Kanunu hükümleri ve Yargıtay kararları haciz sürecini ayrıntılı biçimde ele alır.
Payların Haczi (TTK ve İİK Kapsamında)
Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 133/2. maddesine göre, anonim şirket ortağının kişisel borçları nedeniyle alacaklılar:
- Ortağa düşen kâr ve tasfiye payına,
- Senede bağlanmış veya bağlanmamış paylara haciz koydurabilir.
Haciz, pay defterine işlenir ve İcra ve İflas Kanunu’nun (İİK) taşınırlara ilişkin hükümlerine göre yürütülür.
Çıplak Payların ve Pay Senetlerinin Haczi
- Pay senedi çıkarılmışsa: İİK m.88 gereği icra müdürlüğü pay senetlerine fiilen el koyar.
- Pay senedi çıkarılmamışsa (çıplak pay): İİK m.94 gereği icra dairesi şirkete tebliğ yaparak haciz işlemini gerçekleştirir. Bu haciz pay defterine işlenir.
- Bu durumda borçlunun şirketteki payı kesinleşir ve taşınır satış usulüne göre paraya çevrilir.
İlmühaberler İçin Haciz Usulü
- İlmühaberler de kıymetli evrak niteliğinde olduğu için pay senetleri gibi hacze tabidir.
- Yargıtay 12. Hukuk Dairesi’nin 17.03.2021 tarihli kararında, ilmühaberlerin tabi olduğu hacizde İİK m.88’in uygulanacağı ve evraka fiilen el konulmasının zorunlu olduğu belirtilmiştir.
- Daha önceki 2017 ve 2019 tarihli Yargıtay kararları da aynı yöndedir.
Nama Yazılı Paylar İçin Çıkarılan İlmühaberler İçin Uygulama Nasıl Olmalıdır?
6102 sayılı TTK’ya göre yalnızca hamiline yazılı paylar için ilmühaber çıkarılabilir. Nama yazılı paylar için ilmühaber düzenlenmesi geçerli değildir.
- Eğer ilmühaber 1 Temmuz 2012 öncesi çıkarılmışsa, geçerli kabul edilir ve haczedilir.
- 1 Temmuz 2012 sonrası nama yazılı paylar için çıkarılan ilmühaberler tartışmalıdır. Bu durumda:
- İcra müdürlüğü hem çıplak pay gibi işlem yapmalı,
- Hem de ilmühaberi fiilen haczetmelidir.
Özetle
Anonim şirket ortağının kişisel borçları nedeniyle:
- Pay senetleri, ilmühaberler ve çıplak paylar haczedilebilir.
- İlmühaberler, Yargıtay kararlarına göre kıymetli evrak sayıldığından, pay senetleri gibi muhafaza altına alınmalıdır.
- Nama yazılı paylara ilişkin ilmühaberler yalnızca eski TTK döneminde geçerli olup yeni TTK döneminde geçerliliği tartışmalıdır.
İlmühaberlerin haczi hakkında daha detaylı bilgi almak ve hizmetlerimizden yararlanmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. 25 yılı aşan uzmanlık, bilgi birikimi ve tecrübemiz ile yanınızdayız. Ayrıca, dilerseniz Kurucumuz Dr. Soner Altaş‘ın Ticaret Hukuku alanındaki eserlerine göz atabilir veya Türkiye’nin ilk ve tek Şirketler Hukuku ile Organize Sanayi Bölgeleri Hukuku Bilgi Sistemi olan Tacirsoft Hukuk Bilgi Sistemi’ni yakından inceleyebilirsiniz.
