Anonim Şirketlerin Pay Senedi Bastırma Yükümlülüğü
Pay senedi bastırma zorunluluğu; anonim şirketlerde payın türüne, yani, nama veya hamiline yazılı olmasına bağlı olarak farklı esaslara tabi kılınmıştır. Yazımızda hisse senedi çıkarma zorunluluğu temel hatlarıyla ele alınmıştır.
Hamiline Yazılı Hisse senedi Bastırma Yükümlülüğü
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK)’nun 484. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, bedelleri tamamen ödenmemiş olan paylar için hamiline yazılı hisse senetleri çıkarılamaz. Bu hükme aykırı olarak çıkarılanlar geçersizdir. İyiniyet sahiplerinin tazminat hakları saklıdır.
Bu hükme göre, payları hamiline yazılı olan anonim şirketlerin yönetim kurulu, bu payların bedelinin tamamının ödenmesi tarihinden itibaren üç ay içinde hisse senetlerini bastırıp pay sahiplerine dağıtmak zorundadır. Bu sürenin başlangıç tarihi, hamiline yazılı payların bedellerinin tamamen ödendiği tarihtir. Hamiline yazılı payların bedelleri tamamen ödenmedikçe, hisse senedi bastırma yükümlülüğü doğmaz.
Nama Yazılı Hisse senedi Bastırma Yükümlülüğü
TTK’nın 486. maddesinin üçüncü fıkrasına göre, azlık istemde bulunursa nama yazılı hisse senedi bastırılıp tüm nama yazılı payların sahiplerine dağıtılır. Bu hüküm gereği, payları nama yazılı olan anonim şirketlerde nama yazılı hisse senetlerinin bastırılması için azlığın talepte bulunması aranır. Azlığın talebi üzerine, sadece azlık için değil bütün nama yazılı pay sahipleri için hisse senedi bastırılır. Azlığın talepte bulunmaması durumunda, hisse senedi bastırma yükümlülüğü doğmaz.
Kanun Koyucu, bu düzenleme ile kapalı anonim şirketlerde, özellikle aile şirketlerinde hisse senedinin bastırılmaması ve dağıtılmaması yoluyla baskı yapılması, pay sahiplerinin bu sıfatlarını ispattan yoksun bırakılmaları, devir olanaklarının sınırlandırılması gibi hukuka aykırı yöntemlerin önüne geçmeyi amaçlamıştır. Nama yazılı hisse senedi çıkarılması talebi yönetim kurulu tarafından karşılanmayan azlığın konuyu yargıya taşıması ve mahkeme kararına istinaden hisse senedinin bastırılmasını sağlaması mümkündür.
Payları Nama + Hamiline Yazılı Olan Anonim Şirketlerde Hisse senedi Bastırma Yükümlülüğü
Bazı anonim şirketlerde, şirket sermayesinin bir kısmı nama kalanı hamiline yazılı paylardan oluşabilir. Böyle bir durumda, yukarıdaki kurallar uygulanır. Yani, yönetim kurulu, hamiline yazılı payların bedellerinin tamamının ödenmesi tarihinden itibaren üç ay içinde hisse senetlerini bastırıp pay sahiplerine dağıtır. Azlığın talepte bulunması üzerine de, yönetim kurulu, nama yazılı hisse senetleri bastırıp bütün nama yazılı hisse senedi sahiplerine dağıtır.
Pay senedi bastırma zorunluluğu hakkında daha detaylı bilgi almak ve hizmetlerimizden yararlanmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. 25 yılı aşan uzmanlık, bilgi birikimi ve tecrübemiz ile yanınızdayız. Ayrıca, dilerseniz Kurucumuz Dr. Soner Altaş‘ın Ticaret Hukuku alanındaki eserlerine göz atabilir veya Türkiye’nin ilk ve tek Şirketler Hukuku ile Organize Sanayi Bölgeleri Hukuku Bilgi Sistemi olan Tacirsoft Hukuk Bilgi Sistemi’ni yakından inceleyebilirsiniz.
