Pay Senetlerinin (Hisse Senetlerinin) İktisap (Edinme) Tarihi : Gelir Vergisi Kanunu’nun Mükerrer 80. Maddesi Kapsamında Değerlendirme
Pay senedi iktisap tarihi nedir ve nasıl belirlenir? Anonim şirketlerin gerçek kişi ortaklarının, şirketteki paylarını hisse senedine bağlayıp en az 2 yıl süreyle elde tuttuktan sonra devretmeleri halinde, bu satıştan doğan kazanç gelir vergisine tabi değildir. Bu sürenin başlangıcı olarak ortağın senet üzerinde tasarruf hakkı kazandığı tarih esas alınır. Tasarruf hakkını kazandığı tarih olarak da asgari hisse senedinin bastırıldığı tarih dikkate alınabilir.
Hisse Senetlerinin Vergilendirilmesinde İktisap Tarihinin Önemi
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 80’inci maddesi, anonim şirket paylarını devreden gerçek kişi ortakların elde ettiği kazançların hangi şartlarda vergilendirileceğini düzenlemektedir.
Bu maddeye göre:
- Senede bağlanmamış payların devrinden doğan kazançlar değer artış kazancı olarak gelir vergisine tabidir.
- Ancak, senede bağlanmış payların, en az iki yıl süreyle elde tutulduktan sonra devredilmesi halinde, bu kazançlar gelir vergisinden istisna edilir.
Bu nedenle, hisse senedi devrinde edinme tarihinin (edinim tarihinin) doğru şekilde belirlenmesi, vergisel yükümlülüklerin doğru hesaplanması açısından büyük önem taşır.
İktisap Tarihi Nasıl Belirlenir?
Genel kural olarak, hisse senedi üzerindeki tasarruf hakkının kazanıldığı tarih, edinme tarihi olarak kabul edilir. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın İstanbul ve Ankara Vergi Dairesi Başkanlıklarınca verilen özelgelerde (14.02.2018 ve 28.02.2017 tarihli), bu husus açıkça belirtilmiştir.
Özelgelere göre:
“Anonim şirket ortağının pay (hisse) senetlerinin devrinde, edinme tarihi olarak ortağın senet üzerinde tasarruf hakkına sahip olduğu tarih esas alınır. Bu tarih, hisse senedinin bastırıldığı tarihtir.”
Dolayısıyla, anonim şirkette hisse senetlerini devredecek gerçek kişi ortakların, Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 80’inci maddesindeki istisnadan faydalanabilmeleri için, hisse senetlerini bastırıldığı tarihten itibaren en az 2 yıl (730 gün) süreyle ellerinde bulundurmaları gerekir.
Tüzel Kişi Ortaklar Açısından Durum
Tüzel kişi (kurum) ortaklar için vergilendirme farklı şekilde düzenlenmiştir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5’inci maddesinin (1-e) bendi uyarınca:
- Kurumların aktifinde yer alan anonim şirket payları, iki tam yıl içinde elden çıkarılırsa, kazancın tamamı kurumlar vergisine tabidir.
- Ancak, iki tam yıl geçtikten sonra satılırsa, elde edilen kazancın %50’si kurumlar vergisinden istisnadır.
Bu nedenle, tüzel kişi ortaklar açısından payın senede bağlanmış olup olmaması doğrudan bir vergi avantajı sağlamaz. Ancak, Gelir İdaresi’nin görüşleri doğrultusunda, tüzel kişiler için de edinme tarihi, hisse senedinin bastırıldığı tarih olarak değerlendirilmelidir.
Sonuç
Hisse senetlerinin bastırıldığı tarih, hem gerçek hem de tüzel kişi ortaklar açısından edinme tarihi olarak kabul edilmektedir. Bu tarih, 2 yıllık istisna süresinin başlangıç noktasını oluşturur. Gerçek kişi ortaklar için bu süre sonunda elde edilen kazanç gelir vergisinden, tüzel kişi ortaklar için ise %50 oranında kurumlar vergisinden istisna tutulur. Bu nedenle, hisse senedi bastırma tarihi doğru şekilde tespit edilerek kayıt altına alınmalıdır.
Pay senedi iktisap tarihi hakkında daha detaylı bilgi almak için diğer yazılarımıza bakabilir ve hizmetlerimizden yararlanmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. 25 yılı aşan uzmanlık, bilgi birikimi ve tecrübemiz ile yanınızdayız. Ayrıca, dilerseniz Kurucumuz Dr. Soner Altaş‘ın eserlerine göz atabilir veya Türkiye’nin ilk ve tek Şirketler Hukuku ile Organize Sanayi Bölgeleri Hukuku Bilgi Sistemi olan Tacirsoft Hukuk Bilgi Sistemi’ni yakından inceleyebilirsiniz.
