Anonim Şirketler Hangi Hallerde Nama Yazılı Hisse Senedi Bastırmak Zorundadır?
Nama yazılı pay senedi basımı zorunluluğu ile ilgili 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükmü şöyledir:
“Azlık istemde bulunursa nama hisse senedi bastırılıp tüm nama pay sahiplerine dağıtılır.”
Yasa Koyucu, bu düzenleme ile kapalı anonim şirketlerde, özellikle aile şirketlerinde hisse senedinin bastırılmaması ve dağıtılmaması yoluyla baskı yapılması, pay sahiplerinin bu sıfatlarını ispattan yoksun bırakılmaları, devir olanaklarının sınırlandırılması gibi hukuka aykırı yöntemlerin önüne geçmeyi amaçlamıştır.
Böylece, nama hisse senedi çıkarılması talebi yönetim kurulu tarafından karşılanmayan azlığın konuyu yargıya taşımasının ve mahkeme kararına istinaden hisse senedinin bastırılmasını sağlamasının yolu açılmıştır.
Azlığın Talebi Üzerine Senet Çıkarma
6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu gerekli koşulun mevcudiyeti halinde nama hisse senedi çıkarılmasını zorunlu kılmaktadır. Bu koşul, nama hisse senetlerinin bastırılması için azlığın talepte bulunmasıdır.
Azlığın, yani halka açık olmayan anonim şirketlerde şirket sermayesinin en az onda birini oluşturan pay sahiplerinin talebi üzerine, nama pay sahiplerinin tamamı için hisse senedi çıkarılır ve nama payların sahiplerine dağıtılır.
Azlığın Talebi Olmamasına Rağmen Hisse Senedi Çıkarma
Azlığın böyle bir talepte bulunmaması durumunda ise, hisse senedi çıkarma zorunluluğu doğmaz. Kanun Koyucu, bu düzenleme ile kapalı anonim şirketlerde, özellikle aile şirketlerinde hisse senedinin bastırılmaması ve dağıtılmaması yoluyla baskı yapılması, pay sahiplerinin bu sıfatlarını ispattan yoksun bırakılmaları, devir olanaklarının sınırlandırılması gibi hukuka aykırı yöntemlerin önüne geçmeyi amaçlamıştır.
Bu yönüyle bakıldığında, azlıktan talep gelmese dahi şirket yönetim kurulu hisse senedi çıkarıp nama pay sahiplerine dağıtıyor ise, zorunlu değil ihtiyarî olarak nama hisse senedi çıkarmayı benimsemiş demektir. Zaten, Yasa Koyucunun anılan hükmü getirmesinin temel amacı da budur. Yani nama payların bir şekilde senede bağlanmasıdır.
Türk Ticaret Kanunu’nun zorunlu tuttuğu hususu şirketin isteğe bağlı olarak yerine getirmesini engellemek düzenlemenin ruhuna da aykırıdır. Bu nedenle, azlık talepte bulunmamış olsa dahi, yönetim kurulunun, nama payların tamamı için hisse senedi çıkarıp sahiplerine dağıtmasının mümkün olduğu kanısındayız.
Nama yazılı pay senedi basımı zorunluluğu hakkında daha detaylı bilgi almak ve hizmetlerimizden yararlanmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. 25 yılı aşan uzmanlık, bilgi birikimi ve tecrübemiz ile yanınızdayız. Ayrıca, dilerseniz Kurucumuz Dr. Soner Altaş‘ın Ticaret Hukuku alanındaki eserlerine göz atabilir veya Türkiye’nin ilk ve tek Şirketler Hukuku ile Organize Sanayi Bölgeleri Hukuku Bilgi Sistemi olan Tacirsoft Hukuk Bilgi Sistemi’ni yakından inceleyebilirsiniz.