Nama Yazılı Paylar İçin İlmühaber Çıkarılabilir mi?
Nama yazılı ilmühaber çıkarılabilir mi? Hemen cevaplayalım: Hayır. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK) hükümlerine göre ilmühaber sadece hamiline yazılı paylar için ve en fazla 27 aylık süreyle çıkarılabilir. Nama paylar için ilmühaber çıkarılması mümkün değildir. Detaylı bilgi ve yargı kararları bu yazımızda.
İlmühaber Nedir?
İlmühaber, pay senedi bastırılıncaya kadar çıkarılan ve pay sahiplerine ortaklık haklarını ispat etme imkânı sağlayan geçici nitelikte bir kıymetli evraktır. Öğretide “geçici pay senedi” veya “ara pay senedi” olarak da adlandırılır. Pay senedi ile değiştirilene kadar tüm ortaklık ve alacak haklarını verir.
İlmühaberin Pay Senetlerinin Yerine Geçmesi
Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 232) ve Danıştay kararları, ilmühaberin hisse senetlerinin yerine geçen bir menkul kıymet olduğunu açıkça belirtmiştir.
- İlmühaber sahibi; genel kurula katılma, oy kullanma ve kâr payı alma gibi tüm haklara sahiptir.
- İlmühaberlerin elden çıkarılmasından doğan kazançlar, hisse senetlerinin elden çıkarılmasına ilişkin vergilendirme hükümlerine tabidir.
Eski Ticaret Kanunu (eTK) Döneminde İlmühaberler
Mülga 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu (eTK) döneminde, ilmühaberler hem nama hem de hamiline yazılı pay senetleri için çıkarılabiliyordu.
- Nama hisse senetleri yerine çıkarılan ilmühaberlerin nama olması gerekiyordu.
- Hamiline yazılı hisse senetleri yerine ise nama veya hamiline ilmühaber çıkarılması mümkündü.
Dolayısıyla eski düzenlemede nama paylar için ilmühaber çıkarılabiliyordu.
Yeni Ticaret Kanunu (TTK) Döneminde İlmühaberler
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK), ilmühaber konusunda daha sınırlı bir düzenleme getirmiştir:
- TTK m.486/2: Pay senedi bastırılıncaya kadar ilmühaber çıkarılabilir. Ancak bu hüküm sadece hamiline yazılı paylar için düzenlenmiştir.
- TTK m.486/3: Azlık talep ederse nama pay senedi bastırılır; fakat ilmühaberden bahsedilmez.
Bu nedenle 6102 sayılı TTK döneminde ilmühaber yalnızca hamiline yazılı paylar için çıkarılabilir. Nama paylar için ilmühaber çıkarılması artık mümkün değildir.
Öğretideki Görüşler
Çoğunluk görüşe göre:
- İlmühaber, sadece hamiline yazılı paylar için çıkarılabilir.
- Nama payların senede bağlanmasında ilmühaber öngörülmemiştir.
- Yasa koyucu, ilmühaberi yalnızca hamiline pay sahiplerini mağdur etmemek amacıyla geçici bir çözüm olarak tanımıştır.
Genel Değerlendirme
Sonuç olarak:
- Nama paylar için ilmühaber çıkarılamaz.
- 07.2012 tarihinden sonra çıkarılan nama ilmühaberler geçersizdir.
- Ancak 6102 sayılı TTK yürürlüğe girmeden önce (eski kanun döneminde) çıkarılan nama ilmühaberler geçerliliğini korur.
✅ Özetle;
Nama paylar için ilmühaber çıkarılamaz. Türk Ticaret Kanunu’na göre ilmühaber sadece hamiline yazılı paylar için ve en fazla 27 aylık süreyle geçerlidir. 2012 sonrası nama paylar için çıkarılan ilmühaberler geçersizdir.
Nama yazılı ilmühaber hakkında daha detaylı bilgi almak ve hizmetlerimizden yararlanmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. 25 yılı aşan uzmanlık, bilgi birikimi ve tecrübemiz ile yanınızdayız. Ayrıca, dilerseniz Kurucumuz Dr. Soner Altaş‘ın eserlerine göz atabilir veya Türkiye’nin ilk ve tek Şirketler Hukuku ile Organize Sanayi Bölgeleri Hukuku Bilgi Sistemi olan Tacirsoft Hukuk Bilgi Sistemi’ni yakından inceleyebilirsiniz.
