Nama ve Hamiline Yazılı Pay Sahiplerinin Gerçek Faydalanıcı Bildirimi ve Yükümlülükleri
Anonim şirket ortaklarını vergi dairesine bildirme yükümlülüğü nedir? Nama ve hamiline yazılı pay sahiplerinin gerçek faydalanıcı bilgilerini Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirme zorunluluğu, kapsamı, bildirim yöntemi ve cezai yaptırımlar hakkında detaylı bilgiler bu yazımızda.
Gerçek Faydalanıcı Bildirimi Nedir?
Nama ve hamiline yazılı pay sahiplerinin, gerçek faydalanıcı bilgilerini Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirme zorunluluğu, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu değil, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 529 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile getirilmiştir. Bu yükümlülük, vergi kaçakçılığı ve kara para aklama ile mücadele kapsamında uluslararası standartlara uyum amacıyla düzenlenmiştir.
Gerçek Faydalanıcı Bildirimi Yükümlülüğü Kimleri Kapsar?
- Kurumlar Vergisi Mükellefleri: Anonim, limited, paylara bölünmüş komandit şirketler, kooperatifler ve kamu iktisadi teşebbüsleri dahil.
- Kollektif ve Komandit Şirket Temsilcileri: En yüksek ortaklık payına sahip ortaklar veya şirketi temsil eden kişiler.
- Yabancı Trust ve Benzeri Teşekküller: Türkiye’de yönetim merkezi veya mukimi olan yöneticiler.
Gerçek Faydalanıcı Kimdir ve Nasıl Belirlenir?
Gerçek faydalanıcı, tüzel kişi veya teşekkülleri nihai olarak kontrol eden gerçek kişidir. Bildirimde dikkate alınan kriterler:
- %25’ten fazla paya sahip gerçek kişi ortaklar,
- Bu kriter sağlanamıyorsa şirketi nihai kontrol eden kişiler,
- Yukarıdakiler tespit edilemezse en üst düzey icra yetkisine sahip kişiler (örneğin CEO).
Önemli Not: %25’in altında paya sahip gerçek kişi ortaklar bildirilmez. Ayrıca, %25’ten fazla paya sahip tüzel kişi ortaklar da bildirim kapsamına girmez.
Bildirim Dönemi ve Yöntemi
- Bildirim Zamanı: Bildirim, geçici ve yıllık kurumlar vergisi beyannameleri ile yapılır.
- Bildirim Yöntemi: Dijital V. Dairesi üzerinden elektronik ortamda “Gerçek Faydalanıcı Bildirim Formu” doldurulmalıdır. Kâğıt ortamında bildirim kabul edilmez.
- İçerik: Bildirimde gerçek faydalanıcının adı, soyadı, kimlik bilgileri, adresi ve faydalanıcılık sebebi yer alır.
Bildirimin SMMM ve YMM Tarafından Yapılması
Bildirim şirket tarafından doğrudan veya sorumluluk sözleşmesi bulunan Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (SMMM) ya da Yeminli Mali Müşavir (YMM) aracılığıyla yapılabilir.
Hatalı ve Eksik Bildirimlerin Düzeltilmesi
Yapılan bildirimin hatalı veya eksik olduğu anlaşıldığında, yeniden bildirim yapılmalı ve bilgiler düzeltilmelidir.
Bildirimlerin Saklanması
Şirketler, bildirim tarihinden itibaren 5 yıl boyunca gerçek faydalanıcı bilgilerini saklamak zorundadır.
Cezai Yaptırımlar
Bildirim yapmayan, eksik veya yanlış bilgi veren mükellefler Vergi Usul Kanunu kapsamında cezai yaptırımlara tabi tutulur. Ayrıca Mali Suçları Araştırma Kurulu ve vergi inceleme yetkilileri tespit ettikleri hatalı kayıtları Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirir.
Sonuç
Gerçek faydalanıcı bildirim yükümlülüğü, şirketlerin şeffaflığını artırmak ve uluslararası vergi standartlarına uyum sağlamak için kritik bir adımdır. Nama ve hamiline yazılı pay sahiplerinin bu yükümlülüğe titizlikle uyması, hem yasal risklerin önüne geçmek hem de olası cezaların önüne geçmek adına önem taşır.
Anonim şirket ortaklarını vergi dairesine bildirme yükümü hakkında daha detaylı bilgi almak için diğer yazılarımıza bakabilir ve hizmetlerimizden yararlanmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. 25 yılı aşan uzmanlık, bilgi birikimi ve tecrübemiz ile yanınızdayız. Ayrıca, dilerseniz Kurucumuz Dr. Soner Altaş‘ın eserlerine göz atabilir veya Türkiye’nin ilk ve tek Şirketler Hukuku ile Organize Sanayi Bölgeleri Hukuku Bilgi Sistemi olan Tacirsoft Hukuk Bilgi Sistemi’ni yakından inceleyebilirsiniz.

